Θέσεις του ΕΛΚΕΘΕ ως προς το σχέδιο νόμου
- Πληροφοριακά Στοιχεία
- Κατηγορία: Αιγιαλός
- Εμφανίσεις: 3436
Θέσεις του ΕΛΚΕΘΕ ως προς το σχέδιο νόμου
«Οριοθέτηση, διαχείριση και προστασία αιγιαλού και παραλίας»
Το ΕΛΚΕΘΕ είναι δημόσιος φορέας, που εκ του νόμου (άρθ. 2, ΠΔ 164/2003, ΦΕΚ 131), σκοπός του είναι η διεξαγωγή επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας, η πειραματική ανάπτυξη και επίδειξη, η διάδοση και εφαρμογή των αποτελεσμάτων της έρευνας ιδιαίτερα στους τομείς της μελέτης και προστασίας της υδρόσφαιρας, των οργανισμών της των ορίων της με την ατμόσφαιρα, την ακτή και τον βυθό των φυσικών, χημικών, βιολογικών και γεωλογικών συνθηκών που επικρατούν και διέπουν τα παραπάνω συστήματα με (α) παραγωγή προϊόντων και παροχή υπηρεσιών, (β) με υποστήριξη στη λήψη αποφάσεων που αφορούν την κοινωνία, την οικονομία, τον πολιτισμό, (γ) οικονομική τους εκμετάλλευση είτε από το ΕΛΚΕΘΕ ή και τους εργαζόμενους σ’ αυτό από τρίτους.
Βάσει λοιπόν του θεσμικού του ρόλου, το ΕΛΚΕΘΕ στην παρούσα φάση επιθυμεί να εκφράσει: (α) την λύπη του, διότι η Πολιτεία αγνόησε την γνώση και την εμπειρία του επιστημονικού δυναμικού του επί επιστημονικών θεμάτων και φυσικών διαδικασιών τα οποία λαμβάνουν χώρα στην παράκτια ζώνη και αποτελούν βασικά στοιχεία στο σχέδιο νόμου «Οριοθέτηση, διαχείριση και προστασία αιγιαλού και παραλίας», το οποίο και αναρτήθηκε στο διαδίκτυο προς δημόσια διαβούλευση, (β) τις έντονες ανησυχίες του και τελικά την διαφωνία του για τον τρόπο, με το οποίον αντιμετωπίζεται ένα τόσο ευαίσθητο οικοσύστημα, όπως είναι αυτό της παράκτιας και της παρόχθιας ζώνης μέσα από το σχέδιο νόμου χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι αρχές της ολοκληρωμένης διαχείρισης των παράκτιων ζωνών (γ) την ανησυχία και διαφωνία του για την κατάργηση του κοινόχρηστου χαρακτήρα του αιγιαλού (δ) την έντονη διαφωνία του για την επιχειρούμενη συρρίκνωση της σχετικής νομοθεσίας για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος.
Ο αιγιαλός, οι παραλίες, οι όχθες λιμνών και ποταμών και οι παρόχθιες ζώνες αποτελούν ουσιώδη στοιχεία του φυσικού περιβάλλοντος και ως τέτοια προστατεύονται συνταγματικά. Ταυτόχρονα όμως αποτελούν ευπαθή και σχετικά εύθραυστα οικοσυστήματα τα οποία χρήζουν ιδιαίτερης προστασίας εξαιτίας μάλιστα των συνεχών και εκτεταμένων πιέσεων που δέχονται λόγω της οικονομικής ανάπτυξης. Η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος (ακτές, παραλία, παράκτιο και παρόχθιο οικοσύστημα στην προκειμένη περίπτωση) ως συνταγματική επιταγή (άρθρο 24 του Συντάγματος) είναι υποχρέωση του κράτους και των αρμόδιων φορέων του. Μια ολοκληρωμένη διαχείριση αυτού του σύνθετου και ευαίσθητου οικοσυστήματος θα πρέπει να γίνεται με όρους επιστημονικούς στην βάση της αρχής της αειφορίας.
Αντί όλων των παραπάνω, στο παρόν σχέδιο νόμου:
- διευκολύνεται η δημιουργία μόνιμων κατασκευών σε παράλιες ή παρόχθιες ζώνες από ιδιώτες για επιχειρηματικό σκοπό
- προβλέπεται η παραχώρηση θαλάσσιου ή λιμναίου χώρου χωρίς καν την απαίτηση τήρησης στοιχειωδών περιβαλλοντικών όρων
- επιτρέπεται η επιχωμάτωση του θαλάσσιου χώρου για την εξυπηρέτηση επιχειρήσεων
- δεν τίθενται προδιαγραφές για τον καθαρισμό με μηχανικά μέσα των παραλιών από άχρηστα υλικά και ούτε απαιτείται ειδική άδεια
- αποκλείονται από το καθεστώς προστασίας εκατοντάδες οικολογικά σημαντικοί υγρότοποι και παρόχθιες ζώνες αφού δεν εμπίπτουν στα όρια που θέτει το σχέδιο νόμου
- καταργείται η υποχρέωση οριοθέτησης της παράκτιας ζώνης ως προϋπόθεση για την έγκριση ιδιωτικών ή δημόσιων αναπτυξιακών έργων,
- επιτρέπεται η δίχως όρια κατάληψη παραλιών
- δίνεται η δυνατότητα νομιμοποίησης αυθαίρετων κατασκευών για επιχειρηματική χρήση χωρίς να λαμβάνεται ουσιαστικά υπ’ όψη η περιβαλλοντική επίπτωση των κατασκευών αυτών
Ένα πολύ σημαντικό επίσης ζήτημα αφορά στον αιγιαλό και στην παραλία η οποία προστίθεται σε αυτόν. Ο αιγιαλός ως εξαρτώμενος από διάφορα φυσικά φαινόμενα και διεργασίες (κυματισμοί, μόνιμες ή παροδικές μεταβολές της στάθμης της θάλασσας, φυσική ή ανθρωπογενής διάβρωση της ακτής, μεταφορά και απόθεση φερτών υλικών) τα οποία μπορούν να μεταβάλλονται στο χρόνο (πχ φυσικές ή ανθρωπογενείς κλιματικές μεταβολές) πρέπει να οριοθετείται βάσει διεπιστημονικών και επαρκώς τεκμηριωμένων κριτηρίων. Στο παρόν σχέδιο νόμου ο αιγιαλός δεν καθορίζεται ως ένα εκ των συστατικών του παράκτιου φυσικού περιβάλλοντος κι αυτό μπορεί να έχει σημαντικότατες βραχυπρόθεσμες ή μακροπρόθεσμες συνέπειες όπως για παράδειγμα στο να γίνουν κατασκευές στα όρια ή ακόμη και εντός του αιγιαλού εφόσον αυτός δεν προσδιορίζεται σωστά. Οι εκτεταμένες ζημιές που υπέστησαν φέτος κτίσματα στην παραλία της Περίσσιας στην Σαντορίνη εντάσσονται στα πλαίσια της φυσιολογικής εξέλιξης της εκεί παραλίας με την διαφορά όμως ότι τα κτίσματα που υπέστησαν ζημιές βρίσκονται εντός ή στις παρυφές του αιγιαλού.
Ο ελλιπής και ο χωρίς επιστημονικά κριτήρια καθορισμός (οριοθέτηση) του αιγιαλού μειώνει παράλληλα σημαντικά το πραγματικό εύρος της παραλίας. Ο παλαιός αιγιαλός και ο αιγιαλός πρέπει να χαρακτηρίζονται με βάση το σημείο που φτάνει το μέγιστο των κυμάτων τα οποία επηρεάζουν την εκάστοτε παράκτια περιοχή. Επίσης θα πρέπει επιτέλους να γίνει αντιληπτό (και δυστυχώς αυτό δεν γίνεται στο παρόν σχέδιο νόμου) ότι η παραλία είναι ένα δυναμικό σύστημα το οποίο επηρεάζεται άμεσα από οποιεσδήποτε κατασκευές μόνιμου ή προσωρινού χαρακτήρα λαμβάνουν χώρα πάνω της. Το υλικό της παραλίας μετακινείται μέσω των κυμάτων και βρίσκεται διαρκώς σε μια δυναμική ισορροπία. Όταν γίνονται ανθρώπινες παρεμβάσεις στις παραλίες με κτίσματα και δρόμους αυτό που πρακτικά επιτυγχάνουμε είναι να παρεμποδίζουμε τον φυσικό αυτό κύκλο και μοιραία να οδηγούμε τις παραλίες σε γεωμορφολογική και οικολογική καταστροφή.
